Prescott: Το μολυσμένο καρκινιάρικο σπυρί στην ιστορία των επεξεργαστών Part 1.

Δεδομένο: Σιχαίνομαι τους Intel επεξεργαστές.
Δεν θα αναφερθώ ιδιαίτερα στα γελοία ονόματα που η Intel δίνει στα προϊόντα της (και που όλως τυχαίως τις περισσότερες φορές είναι από λίμνες, χωριά, βουνά και βοσκοτόπια του Ισραήλ), μην χαρακτηριστώ ρατσιστής και έχουμε άλλα...
Επίσης δεν θα επεκταθώ στο γεγονός ότι με τα μισά λεφτά παίρνεις επεξεργαστή της ανταγωνίστριας εταιρείας που δουλεύει πιο ήσυχα, πιο ψυχρά, πιο αποδοτικά και με μεγαλύτερη σταθερότητα. Εδώ δεν κάνουμε διαφήμιση (και δεν αναλύουμε την αρχιτεκτονική του AMD που είναι πιο αποδοτικός και δεν δουλεύει με τις συμβατικές παραμέτρους μέτρησης ταχύτητας).
Όμως θα αναφερθώ και θα κατακράξω τις ΜΑΛΑΚΙΕΣ που έκανε αυτή η εταιρεία στη διαδικασία κατασκευής μερικών από τους πιο πολυκυκλοφορημένους και υπερτιμημένους επεξεργαστές της τελευταίας δεκαετίας: Pentium 4 Prescott, σε socket 478 και 775.

Υπάρχει μία γενική παρεξήγηση με τους επεξεργαστές του socket 478, η οποία θέλω να ξεκαθαριστεί εκ των προτέρων: Οι πλείστοι επεξεργαστές για αυτό το socket έχουν τις κωδικές ονομασίες Northwood και Willamette και είναι στα 130 και 180nm αντίστοιχα. Παρ' όλα αυτά, οι τελευταίοι επεξεργαστές της σειράς που είχαν 1 MB L2 cache και κατασκευή στα 90nm ονομάστηκαν Prescott και κράτησαν την ίδια ονομασία και για το socket 775. Η ονομασία αυτή είναι χαρακτηριστική των 90nm. Όποιος θέλει να το ψάξει ας μην ανοίξει Wikipedia, αλλά να κάνει μία σοβαρή έρευνα με τους κωδικούς του κάθε επεξεργαστή (SL7PM, SL7PN, SL7Z9 κλπ κλπ).

Πάμε 8 χρόνια πίσω, στις αρχές του 2004. Κ(λ)άνεις μία μελέτη για μία τεράστια πολυεθνική εταιρεία, που σε πληρώνει εκατομμύρια δολάρια το χρόνο για να τα πάρει μετά από τον κοσμάκη που θέλει να παίζει πασιέντζα στο σπίτι χωρίς να βρωμίζει τα συλλεκτικά Johny Walker τραπουλόχαρτά του. Δεκτό. Παρουσιάζεις το αποτέλεσμα της μελέτης σου, το οποίο ονομάζεις Prescott από ένα ξεχασμένο χωριό στη μέση του πουθενά. Μαλακία, αλλά δεκτό. Παρουσιάζεις το "επίτευγμα" των 90nm και της 1ΜΒ cache με μία υπερηφάνεια λες και έστειλες το πουλί σου μόνο του να κατουρήσει και σου έφερε και την εφημερίδα σου στο γυρισμό. Υπερτιμημένο κατά τη γνώμη μου, αλλά δεκτό. Πήρες τα λεφτάκια σου και τα έκανες μασούρι στο πόδι του κρεβατιού σου, ή τα έστειλες στην Ελβετία να γεννήσουν. Καπιταλισμός και απληστία, αλλά και πάλι δεκτο. Αυτό που δεν είναι δεκτό φίλε επιστήμονα είναι ότι δεν έκανες σωστή μελέτη, ούτε μου παρουσίασες κάτι που αξίζει τα λεφτά που πήρες. Ο κοσμάκης που η εταιρεία στην οποία δουλεύεις άρμεξε, πουλώντας αυτό που ΕΣΥ έφτιαξες, θέλει υπολογιστή και όχι φριτέζα-γκριλιέρα με οθόνη. Πάρε εδώ μια ομορφιά που κοτσάρανε στον τότε νέο επεξεργαστή:


Μπορεί να φαίνεται όμορφη και συμπαγής και σταθερή και ασφαλής και άλλα χίλια-δυο θετικά επίθετα, αλλά η πικρή πραγματικότητα εκφράζεται με δύο μόνο λέξεις: ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ και ΚΑΚΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΗ. Βασικά χρησιμοποίησαν την ίδια ψύκτρα των παλαιότερων Northwood με καμιά δεκαριά χαρακιές στο πλάι, χωρίς να πολυνοιαστούν αν όντως κάνει τη δουλειά για την οποία προορίζεται.

Πρέπει να στηρίξω τη δήλωση της προηγούμενης παραγράφου με επιχειρήματα. Δυστυχώς αν τα γράψω όλα θα μου πάρει μέρες, άρα θα περιοριστώ στα πιο βασικά:
1. Δύσκολη αφαίρεση. Ωραίο το look με τα κλιπάκια από το παλιό σεντούκι της γιαγιάς, αλλά πραγματικά δεν έχω καταφέρει ακόμη να βγάλω τέτοια ψύκτρα χωρίς να βρίσω τα Θεία.
2. Εύθραυστη. Το σύστημα που "κλειδώνει" τη ψύκτρα είναι επιεικώς για τα μπάζα. Αν βάλεις λίγο παραπάνω δύναμη τα δοντάκια σπάνε.
3. Κακή ροή αέρα. Στο 99% των περιπτώσεων ο αέρας εμποδίζεται από τις RAM ή από το τροφοδοτικό και σε αυτό δεν φταίει η ΧΨ κατασκευάστρια εταιρεία μητρικής κάρτας, αλλά ο εκπαιδευόμενος πίθηκος που έφτιαξε αυτή τη ψύκτρα-έκτρωμα και δεν προνόησε για ροή αέρα σε 360 μοίρες.
4. Θερμική στρέβλωση. Αν κάποιος έχει τέτοια ψύκτρα κάπου παραπεταμένη, ας βάλει τη λεπίδα από ένα κοπίδι στην κάτω επιφάνειά της και θα καταλάβει. Οι υπόλοιποι απλά αρκεστείτε στην εξής φωτογραφία:

Αυτό το έκτρωμα της μηχανικής έτεινε να στραβώνει μέσα σε 1 χρόνο χρήσης, με αποτέλεσμα να μην πατάει καλά στον επεξεργαστή και  να χειροτερεύει την ήδη ανεπαρκή ψύξη του. Σε κάποιο σημείο της ιστορίας τα μυαλά της Intel προσπάθησαν να το διορθώσουν προσθέτοντας ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο με μπόλικη μαύρη τσίχλα. Έφτιαξε κάτι ψιλά, αλλά και πάλι το να δουλεύεις με επεξεργαστή στους 55 βαθμούς σε idle δεν είναι ό,τι καλύτερο.
Σημείωση: Η άσπρη γραμμούλα μεταξύ ψύκτρας-λεπίδας στη φωτογραφία είναι κενό από κακή κατασκευή της ψύκτρας. Όποιος ξέρει ένα-δύο πράγματα για υπολογιστές, γνωρίζει ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κακή απαγωγή θερμότητας.  Το ανησυχητικό της υπόθεσης είναι ότι η ψύκτρα της φωτογραφίας δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ...
5. Θορυβώδης. Πολύ, αλλά ΠΟΛΥ θορυβώδης.
6. Δύσκολη στο καθάρισμα. Αν ηθελες να την καθαρίσεις έπρεπε να επιστρατεύσεις ηλεκτρική σκούπα, ή να λύσεις το μισό μηχάνημα για να τη βγάλεις.
7. Κακή τοποθέτηση. Τα όρια ανοχής ήταν τόσο μικρά, που μπορούσες να την τοποθετήσεις στραβά, να την κλείσεις και να μην καταλάβεις ότι δεν έχει κάτσει στον επεξεργαστή, αλλά στο ορθογώνιο πλαίσιο πάνω στη μητρική.
8. Χωρίς ανταλλακτικά. Αν σου έσπαγε ένα φτερό από το ανεμιστηράκι ή ένα δοντάκι από το κλιπ, έπρεπε να περιμένεις μέχρι να ανοίξει η Γραμμή ή το Πλαίσιο για να πάρεις ένα aftermarket. Δεν συζητάμε για το αυθεντικό, κόστιζε πολλά λεφτά χωρίς λόγο.
Φτάνει, πάμε παρακάτω. Σε αυτό το σημείο θέλω να δώσω ένα μεγάλο credit στην HP/COMPAQ που από την αρχή έφτιαξε δικές της ψύκρες, οι οποίες στερεώνονταν με βίδες και ήταν χάλκινες.

Μέσα 2004. Η intel  παίρνει γραμμή ότι κάτι δεν πάει καλά και αρχίζει να πακετάρει μία νέα ψύκτρα με τους επεξεργαστές της. Αυτή:

Η νέα "καινοτομία της ψύξης" περιλάμβανε πυρήνα χαλκού, ροή αέρα σε 360 μοίρες και ελαφρώς βελτιωμένο ανεμιστηράκι, το οποίο υποτίθεται ότι ήταν πιο αθόρυβο και αποδοτικό. Είναι αλήθεια ότι η θερμοκρασία των τότε απαιτητικών και ενεργοβόρων Prescott 3.0 και 3.2 μειώθηκε κατά 10-12 βαθμούς, αλλά το νέο έκτρωμα κράτησε το ίδιο ηλίθιο design με τα κλιπάκια και πρόσθεσε ένα τραγικά μεγάλο ελάττωμα: Πολλή σκόνη! Παναγία μου, αυτή η ψύκτρα μάζευε τον κώλο της. Δεν ξέρω αν έγινε επίτηδες για να καίνε τα pc του κόσμου και να κινείται η αγορά, αλλά μιλάμε για σκόνη και χνούδι σε σημείο που έφτιαχνες παπλωματάκια για τα χάμστερ σου. Το συγκεκριμένο ελάττωμα αναίρεσε τη θερμική βελτίωση που έγινε. Και κάπου εδώ τελειώνει η πονεμένη ιστορία της μεγαλύτερης αποτυχίας του αιώνα, που ονομάστηκε socket 478.

Και επειδή ο τίτλος δεν λέει "Οι αποτυχημένες ψύκτρες του socket 478", ας κράξω και τον Prescott αυτής της γενιάς σαν επεξεργαστή.

 Πρώτα απ' όλα, ας καθορίσουμε το χρονικό πλάισιο: τέλη 2000 με μέσα 2004. Η οδηγία ACPI έχει πλέον εδραιωθεί στην κατασκευή υπολογιστών και το μπάχαλο έχει ξεκαθαρίσει, το πρωτόκολλο AGP έχει πάρει την ανιούσα και είναι πλέον το μόνο σε κυκλοφορία, η τεχνολογία στους Η/Υ αναπτύσσεται και παρουσιάζει όλο και ταχύτερα συστήματα και τα windows xp διορθώνουν τη μαύρη σελίδα της ιστορίας που είναι γνωστή ως windows millennium.

Τι πήγε πολύ καλά:
- Η εμφάνιση της μνήμης DDR SDRAM (DDR1). Μεγαλύτερη ταχύτητα, μεγαλύτερη χωρητικότητα και πιο προσιτή τιμή ανά MB.
- Η πρώτη εμφάνιση στο ευρύ κοινό του dual channel, του S-ATA δίσκου και της συνδεσμολογίας RAID. Το διπλό αποδείχτηκε λίγο καλύτερο και λίγο πιο γρήγορο.
- Η εμπορική διάθεση του πρώτου επεξεργαστή με τεχνολογία 64-bit για PC. Περιττό να αναφέρω ότι ήταν AMD.
- Η αρχή του DSL (τουλάχιστον εντώ στο Ελλάντα).

Τι πήγε πολύ άσχημα:
- Αρχίζουν να μελετούνται νέα πρωτόκολλα σύνδεσης και συνδεσμολογίας, τα οποία θα δημιουργήσουν προβλήματα ασυμβατότητας και χάος στην αγορά. Όποιος αγόρασε υπολογιστή το 2005 αντιλαμβάνεται τι λέω.
- Κυκλοφόρησε ο G5 της Apple, ο οποίος θα έπρεπε να καταστραφεί μαζικά στις κεντρικές πλατείες όλων των πόλεων. Δεν θα το αναλύσω περισσότερο, είναι χρονοβόρο και τελείως off-topic.
- Κυκλοφόρησε ο Pentium 4 Prescott, η χειρότερη μούφα επεξεργαστής EVER!
* EDIT: Έξτρα καλό, άρχισε να μελετάται το Vapo-Chill, ένα μίνι-ψυγείο επεξεργαστή το οποίο αν και πανάκριβο, είναι ίσως η καλύτερη θερμική λύση μέχρι σήμερα.

Γιατί κράζω και μισώ τόσο πολύ αυτό τον επεξεργαστή; Πάμε.
1. Έχει στραβoχυμένο heatspreader (Αυτό το μεταλλικό τετράγωνο πράμα που γράφει πάνω τα στοιχεία του επεξεργαστή). Το heatspreader το θεωρώ εξ' αρχής σπατάλη υλικού, εκτός αν σκοπεύεις να χρησιμοποιήσεις τον επεξεργαστή χωρίς ψύκτρα, ή αν τοποθετείς τη ψύκτρα με σφυρί και καλέμι. Βέβαια, με την έλλειψη μελέτης που έγινε στο socket 478 (βλ. πιο πάνω) και την κακή εφαρμογή της ψύκτρας, το συγκεκριμένο πράμα έσωσε πολλά μηχανήματα. Δεν ξέρω πώς τα καταφέρνουν, αλλά δεν έχω δει ποτέ ίσιο heatspreader. Είναι πάντα σαν πατατάκι pringles, από όποια προοπτική και αν το δεις. Είναι σαν γρίφος "βρες την ευθεία γραμμή και σου κάνουμε για ένα χρόνο free πίπες". Εδώ δεν αναφέρομαι μόνο στο heatspreader του συγκεκριμένου επεξεργαστή, τους πιάνει όλους η μπάλα. Αλλά το ελάττωμα είναι ελάττωμα και εφ'όσον το εχει, έχω το δικαίωμα να το κράζω.
2. Ήταν ασύμβατος με τις περισσότερες μητρικές που ήδη υπήρχαν στην αγορά. Ακούσαμε για την κυκλοφορία του, πορωθήκαμε να τον αγοράσουμε και μετά ξενερώσαμε επειδή μάθαμε ότι δεν ήταν συμβατός με τη μητρική μας και ήθελε μνήμες στα 400 MHz για να δουλέψει σωστά, ενώ εμείς είχαμε μνήμες στα 333. Έπρεπε δηλαδή να σκάσουμε 1,5 μηνιάτικο για να μπορέσουμε να τον απολαύσουμε, κάτι που δεν κάναμε και που φυσικά δεν μετανοιώσαμε, εφόσον μετά από 4 μήνες βγήκε νέο socket. Όσοι το κάνατε, καλά να πάθετε. ΧΑΧΑ!
3. Ήταν ΑΡΓΟΣ. Ναι μεν βγήκε σε εκδόσεις μέχρι 3,4 GHz για το socket 478, αλλά είναι αργός σε σύγκριση με άλλα μοντέλα επεξεργαστών, που ορισμένα είναι και παλαιότερα. Συγκεκριμένα, ο Prescott ήταν κατά 1,15 φορές πιο αργός από τον αντίστοιχο Northwood. Κάτι έφταιγε με τον τρόπο κατασκευής του και δεν ανταποκρινόταν τόσο γρήγορα όσο η μαμά προσδοκούσε. Παρ'όλα αυτά, τον διοχέτευσαν στην αγορά και μας έκαναν τ' αρχίδια τόόόόόόόόόόσα με το 1ΜΒ cache. Όποιος έχει αμφιβολία τον προκαλώ: Ας πάρει δύο πανομοιότυπα μηχανήματα με 1 GB μνήμης το καθένα (2 Χ 512, το τυπικό μέγεθος μνήμης του 2003-2004), με μόνη διαφορά τους επεξεργαστές, έναν SL7PN στα 3,2/1M/800 (Prescott) και έναν SL792 στα 3,2/512/800 (Northwood) και ας τρέξει το Burnin test για κανένα διωράκι. Θα καταλάβει τι εννοώ συγκρίνοντας τους κύκλους που έχει κάνει ο κάθε επεξεργαστής. Οι αηδίες του τύπου "Με 4 GB μνήμης και windows 7 πάει σφαίρα" εδώ δεν πιάνουν. Μιλάμε για τις αρχές του 2004, δεν υπήρχε οικιακό μηχάνημα με 4 GB μνήμη και τα windows 7 δεν είχαν βγει στην αγορά.
4. Το Hyper-Threading ήταν για τα μπάζα. Γνωρίζω ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία ήταν διαθέσιμη από το 2003, αλλά μας είχαν πρήξει ότι με το 1ΜΒ cache έχει 2 φορές καλύτερη απόδοση. Αρχίδια μπλε. Με φυσική μνήμη 1 GB και εικονική μνήμη στα 4096 MB, ο εικονικά διπλός επεξεργαστής δεν έδινε κάτι που να δικαιολογεί την σχεδόν διπλάσια τιμή αγοράς του. Αν κάποιος έχει αμφιβολία, ας κάνει το τεστ που έχω πιο πάνω, με δύο πανομοιότυπους επεξεργαστές και τον ένα με Hyper-Threading απενεργοποιημένο. Η διαφορά είναι ελάχιστη.
5. ΖΕΜΑΤΑΓΕ! Πραγματικά, αυτός ο επεξεργαστής έπρεπε να πάρει ρεκόρ θερμοκρασίας. Μου έχουν τύχει ένα-δύο μηχανήματα με το συγκεκριμένο επεξεργαστή και θερμοκρασίες λειτουργίας 80-85 βαθμών. Αυτό ήταν καλό μόνο αν ήθελες να έχεις πάντα ζεστό καφέ, ή αν δεν είχες θέρμανση στο σπίτι.
6. Δεν υποστήριζε 64-bit. Το Σεπτέμβριο του 2003 παρουσιάστηκε ο πρώτος AMD με υποστήριξη 64-bit. Τον Οκτώβριο του 2002 παρουσιάστηκε ο πρώτος Apple με υποστήριξη 64-bit. Το Nintendo 64 ήταν στα 64-bit  (DUH!) και ήδη κυκλοφορούσε από τον Ιούνιο του 1996. Κάτι πήγε στραβά στη μελέτη και στην Intel άργησαν.
7. Τελευταίο και πιο σημαντικό: Ηταν κομπίνα για marketing και γρήγορα χρήματα. Η Intel είχε ήδη μία αποτυχία στο ενεργητικό της, το socket 423. Είχε επίσης μπόλικα projects για πυρήνες με γελοία ονόματα που μπήκαν στο συρτάρι και δεν ξαναείδαν φως της μέρας. Παράλληλα, η AMD έχει ήδη κυκλοφορήσει τους Athlon64FX (SledgeHammer) και τους Athlon 64 (Clawhammer), οι οποίοι υποστηρίζουν 64-bit, δηλαδή μνήμη μεγαλύτερη από 4GB. Η Apple ήταν ήδη στο παιχνίδι του 64-bit για ενάμιση χρόνο. Τι έκανε λοιπόν η Intel; Για να μην μείνει έξω από το παιχνίδι και ξέροντας ότι η Apple δεν μπορούσε να της κλέψει αγοραστές λόγω λειτουργικού και κυρίως λόγω παιχνιδιών, έκανε την κλασική πουστιά: παρουσίασε το 1 ΜΒ cache λες και έφερνε το δώρο της φωτιάς, για να κλέψει εντυπώσεις έναντι των Athlon που είχαν 512 ΚΒ. Το κατάφερε και ο κόσμος αγνόησε την έλλειψη υποστήριξης 64-bit, τις εξαιρετικά ψηλές θερμοκρασίες, την ελλιπή υποστήριξη o/c και τις μέτριες επιδόσεις έναντι του ανταγωνισμού. Η απόδειξη ότι ήταν κόλπο marketing; Τέσσερις μήνες μετά παρουσίασε το socket 775, αφήνοντας τους πελάτες της με το πουλί στο χέρι. Παρ' όλα αυτά, δεν παρουσίασε επεξεργαστή με 64-bit μέχρι τον Αύγουστο του ίδιου έτους, όπου είχε ήδη τσεπώσει μπόλικα από τα πρόβατα που πήγαν τυφλά και ξόδεψαν μιας βδομάδας μισθό στο 1 MB cache και στους πρώτους και άθλιους 775...

Αυτά για σήμερα. Στην επόμενη ανάρτηση θα κατουρήσω το κουφάρι του Prescott 775.

ΟΒΕΡ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου